CE MARKASI NEDİR?

CE MARKASI NEDİR?

 

• Bugün hemen hemen kullanmakta olduğumuz birçok ürünün üstünde CE işaretini görmekteyiz. Bu işaretin anlamı nedir? Neyi ifade eder?

 

• Avrupa Konseyi bütün üyelerce uyulması zorunlu olan Direktifler yayınlamaktadır. Üretilmekte olan birçok ürün için de direktifler bulunmaktadır. Bu direktiflerde, üretilen ürünlerin Avrupa Birliği üyesi ülkelerde serbestçe dolaşabilmesi için uyulması gerekli temel şartlar anlatılmaktadır.

 

• Herhangi bir ürün üzerine iliştirilen CE işareti, o ürünün ilgili Avrupa Konseyi Direktiflerine ve ilgili Avrupa Standartlarına uygun olarak tasarlanıp üretildiğini gösterir. Özellikle CE işaretinin haksız kullanımıyla ilgili birçok Avrupa Konseyi Direktiflerinde böyle bir durum karşısında izlenecek prosedür izah edilmektedir.

 

• CE işareti başlangıçta Fransızca "CONFORMITE EUROPEENNE" daha sonra da İngilizce "CONFORMITY EUROPE" olarak kullanılmıştır. Biz Türkçe olarak CE işaretine 'AVRUPAYA UYGUNLUK MARKASI' diyoruz

 

• Günümüzde bu işaret İhracatta Pasaport tanımlamasıyla da ifade edilmektedir.

 

• Avrupa Birliği, Konsey Direktifleriyle beraber Birlik üyesi ülkelerde mal ve hizmetlerin dolaşımını düzenlemiştir.

 

• CE işaretinin ayni zamanda bir TEKNİK BARİYER taşıdığına dikkat edilmelidir. Bu teknik bariyer Harmonize EN standartlarıdır.

 

• CE işareti, üreticinin genelde beyanına bağlı olarak ürünün üzerine iliştirilir. Burada bu işaretin kullanımıyla ilgili bütün sorumluluk üreticiye aittir. CE işareti taşıyan herhangi bir üründe, üretici hiçbir şekilde sorumluluktan kaçamaz, sorumluluğunu başkalarına devredemez.

 

• O halde üreticilerin, ürettikleri ürünlerin Avrupa Birliği üyesi ülkelerde serbestçe dolaşabilmesi için CE işaretinin doğru kullanımı büyük önem taşımaktadır.

ASANSÖRLER DİREKTİFİ

• 25 Haziran 1995 tarihinde yayınlanan 95/16/EC No'lu Avrupa Birliği Yeni Yaklaşım direktifiyle ,Avrupa Birliğindeki mevcut asansörlerin iyileştirilmesi ve güvenlik seviyelerinin yükseltilmesi amaçlanmıştır.

 

• 01 Temmuz 1997 yılında yürürlüğe giren asansörler direktifinde geçiş dönemi olarak son tarih 30 Haziran 1999 yılıdır.Bu tarihten itibaren AB'de üretilen bütün asansörler bu direktife uygun olarak tasarlanmalı,üretilmeli ve kontrol edilmelidir.

 

• Asansörler konusunda ülkemizde uygulamayla ilgili bir hayli eleştiriler yapabiliriz.Diğer tarafta Avrupa Birliği

 

• Üyesi ülkelerdeki uygulamalar da hiçbir zaman mükemmel değildir.O nedenle AB ,Avrupa Birliği üyesi ülkelerin vatandaşlarının yaşam standardını,sağlığını,güvenliğini korumak için sürekli şekilde araştırma geliştirme projelerine büyük destek vermektedir.

 

• Avrupa Birliği İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Dairesinin istatistiklerine göre heryıl Avrupa Birliğinde ortalama 5100 kişi iş kazalarından dolayı hayatını kaybetmektedir.Ayni şekilde Avrupa Birliğinde yılda ortalama 1.600.000 iş kazası meydana gelmektedir.

 

• Asansörler Direktifi 95/16/EC'ye göre:

1.Asansör:Bir kabini olan belirli yüksekliklerde kayıtlar içinde hareket eden,sabit veya enine eksene 15 dereceden fazla açısı olan yolcu,yolcu ve eşya veya eşya taşımakta kullanılan bir alettir.
2.Asansörü tesis eden:Asansörün tasarımından,imalatından,tesis edilmesinden,CE Uygunluk Çalışmasından,CE Uygunluk Beyanını yayınlamasından ve Avrupa Birliği Ortak pazarına sunulmasından sorumlu kişi veya kuruluştur.
3.Emniyet Komponenti:Ek 4'de belirtilen aşağıdaki ürünler Emniyet Komponenti tanımına girerler.
3-1.Kapı kilitleme cihazları
3-2.Kabinin düşmesini engelleyen cihazlar
3-3.Aşırı hız sınırlama cihazları
3-4.Enerji depolama şok söndürücüleri
3-5.Hidrolik güç devrelerinde kullanılan ve daha fazla asansörün düşmesini engelleyen emniyet cihazları
3-6.Elektronik komponent ihtiva eden elektrikli emniyet cihazları
4.Emniyet Komponentlerini üreten:Ek4'de bahsedilen ve daha fazla asansörün emniyetini sağlamak için üretilen bu emniyet komponentlerini tasarlayan,üreten ,CE işaretini iliştiren ve CE Uygunluk Beyanını yayınlayan kişi veya kuruluştur.

 

• Aşağıdaki ürünler asansör direktifi kapsamına girmezler:

1.Polis ve askeri amaçlar için imal edilen özel asansörler
2.Madencilikte kullanılan asansörler
3.Tiyatro elevatörleri
4.Taşımacılıkta kullanılan asansörler
5.Harici olarak makinelere takılan asansörler

 

• Asansörler direktifine göre,direktif kapsamındaki asansörler ,insan sağlığına ve güvenliğine,mal güvenliğine uygun olduğunda AB üyesi ülkelerde tesis edilebilir ve devreye alınabilir.

 

• Ayni şekilde,direktif kapsamındaki emniyet komponentleri ,insan sağlığına,insan güvenliğine ve mal güvenliğine uygun olduğunda AB üyesi ülkelerde tesis edilip çalıştırılabilirler.

 

• AB üyesi ülkeler,asansörü tesis eden kişi veya kuruluşları denetlemekle yükümlüdürler.

 

• AB üyesi ülkelerdeki resmi makamlar bir binaya asansör monte edilirken,tesis eden kişi ve şirketleri denetleyecekler ve gerekli uyarıları yapacaklardır.

 

• AB üyesi ülkelerdeki fuar otoriteleri CE işaretine uygun olmayan herhangi bir asansörün veya emniyet komponentinin sergilenmesini aşağıdaki şartlar yerine getirildiğinde engellemeyeceklerdir.

 

• Sergilenecek asansör veya emniyet komponentinin üzerine bu asansör veya emniyet komponentinin AB Teknik Mevzuatına uygun olmadığı,uygunluk çalışmaları tamamlanıncaya kadar satılmayacağı açıkça görülür bir uyarı yazısı konulacaktır.

 

• AB üyesi ülkeler bu Asansörler direktifinin bütün gereklerini yerine getiren üzerinde CE işareti bulunan,CE uygunluk Beyanı bulunan direktif kapsamındaki hiçbir ürüne engel çıkarmayacaktır.

 

• Asansörlerle ilgili Harmonize EN standartlarının yokluğunda milli standartlarda belirtilen gerekler yerine getirilecektir.

 

• AB üyesi ülkeler ,AB Teknik Mevzuatına uymayan fakat üzerinde CE işareti bulunan herhangi bir asansör veya emniyet komponenti tespit ettiğinde,derhal tedbir alacak,söz konusu ürünü piyasadan toplatacak ve bu ürünün

 

• Avrupa Birliği üyesi ülkelerde satışını yasaklayacaktır.Bu tedbiri alan üye ülke derhal Avrupa Komisyonunu resmi olarak bilgilendirecek ve yasaklama nedenlerini ortaya koyacaktır.

 

• Bugünlerde Avrupa Birliği içerisinde doğrudan AB Teknik Mevzuatına uymadığı halde,üzerinde CE işareti bulunan özellikle Çin malı ürünler tespit edilmektedir.Söz konusu ürünleri Avrupa Birliğine ithal edenlere mahkemeler hapis cezası vermeye başlamıştır.

 

• Asansörler direktifi Yetkilendirilmiş Kuruluş onayı ve AB Tip testi gereği olan bir direktiftir.

 

• 95/16/EC Asansörler direktifine göre asansörü tesis eden,emniyet komponentini üreten firmalar Yetkilendirilmiş Kuruluşlardan onay almak zorundadır.

 

• Bu direktife göre Yetkilendirilmiş Kuruluş onayı olmayan direktif kapsamındaki ürünlerin üzerine CE işareti yasal olarak iliştirilemez. İliştirildiğinde AB Teknik Mevzuatı İHLAL edilmiş olur.Cezalarının neler olduğu yukarıda bahsedilmiştir.

ASANSÖR ÜRETİCİLERİNİN CE UYGUNLUK ÇALIŞMALARINDA İZLEMESİ GEREKEN YOL NEDİR?

• Asansör üreticileri Asansörler direktifine göre CE Uygunluk çalışmalarında üç ana yol izleyebilirler.

1. Yetkilendirilmiş Kuruluş ürünü test eder, belgelendirir ve ürünün direktiflere uygunluğunu teyid eder, üretici CE uygunluk Beyanında bulunur. (Modül G)
2. Ürünü üreten firma tam bir Kalite Güvence Sistemi çalıştırıyorsa, Yetkilendirilmiş Kuruluş Kalite Güvence Sistemini denetler, üretici CE Uygunluk Beyanında bulunur, ürünün tasarımı kontrol edilir. (Modül H)
3. Asansör tasarımında aşağıdakileri uygulayabilir
3-1. Asansör Avrupa Birliği tip testi onayı için hazır hale getirilir
3-2. Avrupa Birliği tip-testinde kullanılmak için bir model asansör tasarlanır
3-3. Harmonize standartı bulunmayan asansör için,üreticinin Kalite Güvence sistemi tetkik edilmişse asansörün tasarımı yapılır.
4. Her üç yöntem için de belgelendirme için Yetkilendirilmiş Kuruluş onayına gerek vardır.

EMNİYET KOMPONENTİ ÜRETİCİLERİNİN CE UYGUNLUK ÇALIŞMALARINDA İZLEYEBİLECEKLERİ YOLLAR NELERDİR?

• Emniyet komponenti üreticileri Asansörler direktifine göre aşağıdaki tarif edilen 3 yolu seçebilirler.

1. Emniyet Komponenti üreticisi firmasında bir Kalite Güvence Sistemini tam olarak çalıştırıyorsa, Yetkilendirilmiş Kuruluş firmanın KGS'ni inceler, direktife uygun hale getirir ve denetler. Üretici CE Uygunluk Beyanında bulunur ve CE işaretini bu komponentler üzerine iliştirebilir (MODÜL H)
2. Üretici sadece ürettiği ürünle ilgili Kalite Güvence Sistemi işletiyorsa Yetkilendirilmiş Kuruluş bu Kalite Güvence sistemini inceler, direktife uygun hale getirir ve denetler Üretici CE Uygunluk beyanı yayınlar, CE işaretini ürünün üzerine iliştirir. (MODÜL E)
3. Üretici CE Uygunluk Beyanı yayınlar, CE işaretini ürünün üzerine iliştirir, Yetkilendirilmiş Kuruluş belirli peryotlarla ürünü örnekleme usulü yerinde denetler. (MODUL C)

 

• Asansörler direktifinde Yetkilendiril miş Kuruluşların büyük rolleri vardır.Burada önemli olan CE Uygunluk çalışmalarının asansörler direktifinin özüne uygun olarak yasal bir şekilde yapılmasıdır.

 

• Asansör veya Emniyet Komponenti CE Uygunluk çalışmalarında seçilen yolla projenin tamamlanma süresi ve maliyeti de seçilmiş olur. Burada önemli olan proje süresi daha az ve proje maliyeti daha düşük işaretleme yollarının seçimidir.

 

• Asansörler direktifinde Yetkilendirilmiş Kuruluş onayı veya denetimi olduğundan başvurulacak Yetkilendirilmiş Kuruluşun da doğru seçimi büyük önem taşımaktadır.

 

• Yetkilendirilmiş Kuruluşlarda yapılan AB Tip testinde veya Yetkilendirilmiş Kuruluş tetkiklerinde bazı Yetkilendirilmiş Kuruluşlar üreticilere yardımcı olurlarken, bazılarıysa daha katı davranabilmektedirler.

 

• Durum böyle olduğu zaman da projenin süresi uzamakta ve proje maliyeti sürekli artmaktadır. Netice olarak Asansörler direktifine göre Yetkilendirilmiş Kuruluşların doğru seçimi ve bunlarla koordinasyon önemlidir.